2023

PT//  UNS E OUTROS – OS INVISÍVEIS

FILMES SOBRE DIREITOS HUMANOS NO CONTEXTO DA INVISIBILIDADE SOCIAL.

O CINE LUSO é um encontro criativo e filosófico que visa abordar as questões contemporâneas, o projecto encontra-se na quinta edição para a qual pretende transmitir as realidades próprias das culturas dos vários países de língua portuguesa (lusofonos), utilizando a linguagem audiovisual como ferramenta de análise.

Visão geral do tema:

O conceito de invisibilidade social tem sido aplicado a seres socialmente invisíveis, seja através da indiferença ou do preconceito. Este facto leva-nos a compreender que tal fenómeno apenas afecta aqueles que se encontram à margem da sociedade.

A intenção desta quinta questão é questionar a responsabilidade da sociedade pela reafirmação de estereótipos e a necessidade urgente de consciência sobre os modelos adoptados como padrões aceitáveis ou mesmo a negação consciente da alteridade – A relação entre a situação de não reconhecimento e os processos subjectivos e identitários, o que nos levará à compreensão dos preconceitos estéticos, culturais, sociais e económicos.

No caso da invisibilidade social, existe um ciclo vicioso: a impossibilidade de ser olhado torna difícil criar respostas que permitam algum tipo de inclusão produtiva.

Tal como nas outras edições, os peritos serão convidados a debater os filmes apresentados no contexto dos subtemas.

SUB-TEMAS

>>> Realizar 05 debates cinematográficos em vários contextos de invisibilidade social:

1. VISIBILIDADE DA MULHER, UM PROCESSO DE AUTO-CONSTRUÇÃO?

Invisibilidade como resultado do patriarcado face à estruturação do poder masculino através da apropriação ou usurpação do poder feminino. Uma luta permanente por uma reparação histórica.

Foco: feminilidade/feminismo/ invisibilidade histórica do lugar da mulher

2. E QUANDO A INVISIBILIDADE CONVERGE?

Uma visão interseccional: invisibilidade social e fragilidade humana exposta em várias formas de opressão.

Foco: A interacção entre duas ou mais formas de subordinação – de género, raça, classe, sexualidade, entre outras.

3. É VER, PERCEBER? 

O excluído é aquele que não é visto, que não é reconhecido, que não pertence. Precariedade ligada à insegurança, instabilidade e exposição a situações de fronteira que resultam da naturalização da indigência pela sociedade.

Foco: Sem-documentação/ sem-abrigo / Encarcerados/ Outros

4. INVISÍVEL SOCIAL, FUNÇÃO VISÍVEL?

O trabalhador invisível que vive a exclusão consentida por aqueles que dependem dela e dela necessitam. O processo de instrumentalização do sujeito para a desumanização.

Âmbito: Trabalhadores informais, operários

5. POVOS INVISIBILIZADOS, CIDADANIA AMEAÇADA?

Ignorados ou não reconhecidos os povos e comunidades tradicionais que resistem na precariedade e na negação dos seus direitos

Âmbito: povos indígenas, nómadas, outros.

++++


OBS.: Por absoluta falta de financiamento para a acessibilidade do projeto, infelizmente optamos por retirar o tema da deficiência pois não concordamos em realizar projeções sem haver condições coerentes com o tema para acolher pessoas com

FR// FILMS SUR LES DROITS HUMAINS DANS LE CONTEXTE DE L’INVISIBILITÉ SOCIALE.

RÉSUMÉ

Le concept d’invisibilité sociale a été appliqué à des êtres socialement invisibles, soit par indifférence, soit par préjugés. Ce fait nous amène à comprendre que ce phénomène ne touche que ceux qui sont en marge de la société.

L’intention de ce cinquième numéro est de s’interroger sur la responsabilité de la société dans la réaffirmation des stéréotypes et sur l’urgence d’une prise de conscience des modèles adoptés comme normes acceptables, voire du déni conscient de l’altérité – La relation entre la situation de non-reconnaissance et les processus subjectifs et identitaires, qui nous amènera à la compréhension des préjugés esthétiques, culturels, sociaux et économiques.

Dans le cas de l’invisibilité sociale, il y a un cercle vicieux : l’impossibilité d’être regardé rend difficile la création de réponses qui permettent une sorte d’inclusion productive.

Comme lors des autres éditions, des experts seront invités à débattre des films présentés dans le cadre des sous-thèmes.

>>> Réaliser 05 ciné-débats dans divers contextes de l’invisibilité sociale:

1. LA VISIBILITÉ DES FEMMES, UN PROCESSUS DE CONSTRUCTION DE SOI ?

L’invisibilité comme résultat du patriarcat face à la structuration du pouvoir masculin par l’appropriation ou l’usurpation du pouvoir féminin. Une lutte permanente pour la réparation historique.

Focus: féminité/féminisme/invisibilité historique de la place des femmes

2. ET QUAND L’INVISIBILITÉ CONVERGE ?

Un regard intersectionnel : L’invisibilité sociale et la fragilité humaine exposées sous diverses formes d’oppression.

Focus: L’interaction entre deux ou plusieurs formes de subordination – de genre, de race, de classe, de sexualité, entre autres.

3. VOIR, C’EST PERCEVOIR ? 

L’exclu est celui qui n’est pas vu, qui n’est pas reconnu, qui n’a pas sa place. Précarité liée à l’insécurité, l’instabilité et l’exposition à des situations limites qui résultent de la naturalisation de l’indigence par la société.

Focus:  Sans Papier/SDF (Sans Domicile Fixe)/autres

4. SOCIAL INVISIBLE, FONCTION VISIBLE ?

Le travailleur invisible qui vit l’exclusion consentie par ceux qui en dépendent et en ont besoin. Le processus d’instrumentalisation du sujet vers la déshumanisation.

Focus: Ouvriers/travailleurs informels

Les corps rejetés par l’indifférence favorisent l’ostracisme, la dépréciation et la mort sociale des groupes identitaires dans la logique des préjugés

Focus:  Personnes âgées, obèses, autres

5. PEUPLES INVISIBILISÉS, CITOYENNETÉ MENACÉE ?

Les peuples et communautés traditionnels ignorés ou non reconnus qui résistent dans la précarité et dans le déni de leurs droits

Focus: Peuples autochtones, nomades, autres.


+++

NL// MENSENRECHTENFILMS IN DE CONTEXT VAN SOCIALE ONZICHTBAARHEID

Het begrip sociale onzichtbaarheid is toegepast op mensen die sociaal onzichtbaar zijn, hetzij door onverschilligheid, hetzij door vooroordelen. Dit feit doet ons begrijpen dat dit verschijnsel alleen diegenen treft die zich in de marge van de samenleving bevinden.

Dit vijfde nummer is bedoeld om de verantwoordelijkheid van de samenleving voor de herbevestiging van stereotypen aan de orde te stellen en de dringende noodzaak van bewustwording van de modellen die als aanvaardbare normen worden aangenomen, of zelfs de bewuste ontkenning van het anders-zijn – De relatie tussen de situatie van niet-erkenning en de subjectieve en identiteitsprocessen, die zal leiden tot het begrip van esthetische, culturele, sociale en economische vooroordelen

In het geval van sociale onzichtbaarheid is er sprake van een vicieuze cirkel: de onmogelijkheid om bekeken te worden maakt het moeilijk om reacties te creëren die een soort productieve insluiting mogelijk maken.

Net als in andere edities zullen deskundigen worden uitgenodigd om de films die in de subthema’s worden gepresenteerd, te bespreken.

>>> 05 filmdebatten voeren in verschillende contexten van sociale onzichtbaarheid:

1. DE ZICHTBAARHEID VAN VROUWEN, EEN PROCES VAN ZELFCONSTRUCTIE?

Onzichtbaarheid als gevolg van het patriarchaat tegenover de structurering van de mannelijke macht door de toe-eigening of usurpatie van de vrouwelijke macht. Een permanente strijd voor historische genoegdoening.

Focus: vrouwelijkheid/feminisme/historische onzichtbaarheid van de plaats van de vrouw

2. EN WANNEER ONZICHTBAARHEID CONVERGEERT?

Een intersectionele visie: sociale onzichtbaarheid en menselijke kwetsbaarheid blootgelegd in verschillende vormen van onderdrukking.

Focus: De interactie tussen twee of meer vormen van ondergeschiktheid – van onder meer geslacht, ras, klasse en seksualiteit.

3. IS ZIEN, WAARNEMEN? 

De uitgeslotene is degene die niet gezien wordt, die niet erkend wordt, die er niet bijhoort. Onzekerheid die verband houdt met onzekerheid, instabiliteit en blootstelling aan grenssituaties die het gevolg zijn van de naturalisatie van behoeftigheid door de maatschappij.

Focus: ongedocumenteerden/ongedocumenteerden (daklozen)/andere

4. ONZICHTBARE SOCIALE, ZICHTBARE FUNCTIE?

De onzichtbare arbeider die de uitsluiting beleeft waarmee degenen instemmen die van hem afhankelijk zijn en hem nodig hebben. Het proces van instrumentalisering van het subject naar ontmenselijking.

Focus: Informele werkers

5. ONZICHTBARE VOLKEREN, BEDREIGD BURGERSCHAP?

Genegeerde of niet-erkende traditionele volkeren en gemeenschappen die zich verzetten in onzekerheid en in de ontkenning van hun rechten

Focus: Inheemse volkeren, nomaden, anderen.

++++++

2022

//PT//Edição especial Cine Luso Eulat4Culture 2022
11/06, 20h
Instituto Liszt Bruxelas ׀ Liszt Intézet Brüsszel
https://culture.hu/en/brussels/events/eulat4culture

CINE LUSO – EDIÇÃO ESPECIAL EULAT
Lançamento da quinta edição do festival audiovisual transversal sobre direitos humanos nos países de língua portuguesa e nos países convidados (lusofonia). O tema será” Uns e outros – Os invisíveis” e aborda as diversas facetas contemporâneas.

Esta edição especial EULAT4Culture inclui o curta-metragem “Ganha-pão” durante a residência artística na Associação Espirito Mundo, coordenado por Julian Boal (BR/AR) e também o longa “O Ano da Morte de Ricardo Reis”, como homenagem ao centenário do escritor português, José Saramago.

Films
Ganha-Pão (Gaigne-Pain) • Lais de Andrade + Julian Boal (Cine Luso Collectif) • VOSTFR • 15min (BE/BR/PT/CV/FR) • 2021
https://youtu.be/_XolpfeJWo4
O Ano da Morte de Ricardo Reis (The Year of the Death of Ricardo Reis) • João Botelho • VOSTEN • 128′ (PT/BR) • 2020
https://vimeo.com/391256882

+++++A programação completa encontra-se no link abaixo com todos os dados:
https://www.spainculture.be/…/eulat-4-culture-belgica…/

O evento é uma colaboração entre a associação Espírito Mundo, o Instituto Camões, a Embaixada de Portugal da Bélgica e o Instituto Liszt Bruxelas.
+++++
EN//Special Edition Cine Luso
Eulat4Culture 2022
11/06, 20h
Liszt Institute Brussels ׀ Liszt Intézet Brüsszel
https://culture.hu/en/brussels/events/eulat4culture
Please register here: https://forms.gle/nT9sT1FTjAvnRqjZ9

CINE LUSO – SPECIAL EDITION EULAT
Launch of the fifth edition of the transversal audiovisual festival on human rights in Portuguese-speaking countries and guest countries (lusophone). The theme will be “The Ones and The Others – The Invisibles” and addresses the various facets of this concept.
This special edition of EULAT 4 Culture includes the short film “Ganha-pão” during the artistic residency at the Espirito Mundo Association, coordinated by Julian Boal (BR/AR), and also the feature film “O Ano da Morte de Ricardo Reis”, as a tribute to the centenary of Saramago.

Films
Gaigne-Pain – • Lais de Andrade + Julian Boal (Cine Luso Collectif) • VOSTFR •VOSTFR – 15min (BE/BR/PT/CV/FR) – 2021
https://youtu.be/_XolpfeJWo4O Ano da Morte de Ricardo Reis (The Year of the Death of Ricardo Reis) – João Botelho – VOSTEN – 128′ (PT/BR) – 2020
https://vimeo.com/391256882

+++++The complete program can be found in the link below with all the data:
https://www.spainculture.be/…/eulat-4-culture-belgica…/
+++++
The event is a collaboration between the association Espírito Mundo, Instituto Camões, and the Portuguese Embassy (Belgium) and the Liszt Institute Brussels.